Wat is eigenaarschap?
Eigenaarschap betekent dat je verantwoordelijkheid neemt voor je acties en het resultaat daarvan. Het gaat verder dan simpelweg je taken uitvoeren; je onderneemt acties omdat je het belangrijk vindt, en omdat je je eigenaar voelt van het eindresultaat. Wie eigenaarschap toont, houdt zich aan afspraken, reflecteert op de resultaten en neemt initiatief voor verbetering.
De competentie eigenaarschap draait om je houding en gedrag op de werkvloer. Toch zien we vaak dat medewerkers privé wél verantwoordelijkheid nemen, bijvoorbeeld als penningmeester bij de sportclub, maar op het werk niet. Het is daarom belangrijk jezelf af te vragen: stimuleren wij als organisatie en leidinggevenden het eigenaarschap bij onze medewerkers voldoende?
Biedt de organisatie ruimte voor de competentie eigenaarschap?
Een cultuur waarin de competentie eigenaarschap volop aanwezig is, kenmerkt zich door vertrouwen, ruimte voor ontwikkeling en focus op de kwaliteiten van medewerkers. Medewerkers krijgen autonomie om hun eigen weg naar het resultaat te kiezen, en er is ruimte voor reflectie en leren. Dit vraagt een sterke visie en leiderschap van jou als leidinggevende. Je moet duidelijke kaders stellen en medewerkers begeleiden in hun ontwikkeling.
Leidinggeven aan eigenaarschap
Eigenaarschap stimuleren is verantwoordelijkheid geven en eigenaarschap krijgen is verantwoordelijkheid nemen. Het is een samenwerking tussen medewerker en organisatie. Belangrijk hierbij is dat je, als leidinggevende, eigenaarschap kunt bevorderen, maar ook (onbewust) kunt innemen.
Wil je de eigenaarschap echt versterken, dan moet je dagelijks bezig zijn met vragen als:
- Hebben mijn medewerkers binnen de kaders voldoende ruimte om hun doelen te bepalen?
- Zien zij hoe hun werk bijdraagt aan het grotere geheel, en zijn de KPI’s afgestemd op hun bijdrage aan dat totaalbeeld?
- Vertrouw ik op de expertise van mijn team en stimuleer ik hen om zelf met verbetervoorstellen te komen?
- Durf ik te vragen: "Wat is jouw bijdrage aan ons bedrijfsdoel?" En geef ik open en constructieve feedback?
Loslaten of ‘anders vast houden’
Een veelgehoord advies voor het ontwikkelen van de competentie eigenaarschap is los te laten en medewerkers meer ruimte te geven. Dit kan echter onnatuurlijk aanvoelen, zeker als je gewend bent aan regie voeren en controle. Een alternatief is ‘anders vasthouden’, waarbij je ruimte geeft, maar wel duidelijke kaders en voorwaarden stelt.
Dit doe je door:
- je visie te delen en het team zelf de “hoe” te laten invullen,
- altijd “ja” te zeggen tegen teamdoelen en ideeën, maar daarbij de kaders en voorwaarden te stellen,
- regelmatig evaluaties in te plannen en samen te reflecteren op de voortgang,
- constructieve feedback te geven én open te staan voor feedback aan jou,
- en als laatste: te vragen wat de medewerker nodig heeft om te groeien als vakman en zijn doelen te bereiken.
Met deze aanpak creëer je een omgeving waarin de eigenaarschap als competentie kan groeien, en medewerkers zich daadwerkelijk eigenaar voelen van hun werk. Veel succes!